Lerarencongres: 800 leraren leren van elkaar

Op dinsdag 8 oktober vond de eerste editie van het Lerarencongres plaats. 800 leraren kwamen op het ROC A12 in Ede bijeen om kennis te maken met collega’s, ideeën te delen en inspiratie op te doen.


  • Betrokken KL'ers
10 oktober 2013

Op dinsdag 8 oktober vond de eerste editie van het Lerarencongres plaats. 800 leraren kwamen op het ROC A12 in Ede bijeen om kennis te maken met collega’s, ideeën te delen en inspiratie op te doen. Kortom, om van elkaar te leren. Het programma was divers: lezingen, workshops en een afsluitend debat met de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker. Kennisland was aanwezig om in gesprek te gaan over pionieren in het onderwijs, maar ook om kennis en inspiratie op te doen. 

Innovatief onderwijs: een maatschappijbrede verandering

Chris Sigaloff poneerde de stelling dat er in het onderwijs maar weinig echte innovatie plaatsvindt. Er gebeurt wel van alles, bijvoorbeeld via verschillende projecten, maar er verandert weinig.

“In de haarvaten is er weinig veranderd en zijn scholen en ons onderwijs nog residuen van het industriële tijdperk. Als onze grootouders in een school van nu zouden rondlopen, zouden ze die makkelijk als school herkennen.”

Geïnspireerd door Illichs boek ‘Deschooling’ stelde Chris dat een school in veel gevallen het leren blokkeert bij kinderen. Kinderen leren vooral door participatie in betekenisvolle omgevingen. Educatieve instituties moeten daarom vervangen worden door educatieve netwerken waarbij alle kennis voor iedereen toegankelijk is en waarbij iedereen zijn kennis eenvoudig met iedereen kan delen. Om dat te bereiken, moet niet alleen in het onderwijs over verandering gepraat worden. Om het onderwijs werkelijk te veranderen, is een maatschappijbrede verandering nodig.

Marktplaats voor pioniers in het onderwijs

Op het congres was ook het projectteam van Onderwijs Pioniers aanwezig om leraren aan te moedigen de vernieuwing en verbetering van het onderwijs bij henzelf te laten beginnen. Iedere leraar heeft ideeën over hoe het onderwijs verbeterd kan worden. Om deze ideeën tot bloei te laten komen, is het echter belangrijk dat leraren durven te delen en durven te vragen. Onderwijs Pioniers presenteerde zich daarom met een ‘marktplaats voor pioniers’. Leraren konden op het marktplaatsbord aangeven waar ze bij het ontwikkelen en verduurzamen van hun innovatieve idee hulp bij zouden kunnen gebruiken, maar ook welke hulp ze andere leraren zouden kunnen bieden. Op die manier werd vraag en aanbod bij elkaar gebracht om leraren een stap verder te helpen in hun pioniersproces. Daarnaast kregen de leraren een boekje met tips van Onderwijs Pioniers-deelnemers.

Ervaren Onderwijs Pioniers delen hun lessen

Behalve het projectteam waren ook enkele ervaren Onderwijs Pioniers aanwezig. Zo spraken Joyce van Hoorn en Lydia Vonk van basisschool De Fontein in Alphen aan de Rijn over hun project ‘Zoek het uit!’, een database met inspirerende en leerzame themafilmpjes van leraren voor leerlingen. Met dit initiatief hebben ze de Onderwijs Pioniers Trofee 2013 in de wacht gesleept. Ook gaven Leo Fisser en Theo Zijnstra, winnaars van de Onderwijs Pioniers Trofee 2012, een lezing. Zij hebben op hun school, het Roelof van Echten College in Hoogeveen, een nieuw organisatiemodel ingevoerd. In dit model worden rollen en taken structureel anders ingedeeld, waardoor de regie in handen komt van de docenten. Docenten krijgen hierdoor meer vrijheid om hun eigen werkruimte in te richten. Naast deze ervaren pioniers sprak ook Lenie van Emmerik van het ROC A12, die dit schooljaar meedoet aan Onderwijs Pioniers. Lenie wil lessen ontwikkelen waarin studenten van de mbo-opleiding Handel leren hoe ze een eigen webshop kunnen opzetten. 

Vereiste competenties voor innovatie

Ook betrokkenen vanuit de InnovatieImpuls Onderwijs, een ander project van Kennisland (in samenwerking met het CAOP), waren aanwezig. Penvoerder van het experiment SlimFit en Innovatiebrigadier Ed Booms vertelde een persoonlijk verhaal over onderwijsvernieuwing in de dagelijkse praktijk. In het concept SlimFit wordt betaald personeel in het primair onderwijs ondersteund door vrijwilligers bij verschillende lessen, zoals muziek, sport en techniek. Dit zijn bijvoorbeeld stagiairs, gepensioneerden en mensen van verenigingen. Het motto hierbij is ‘Zet mensen in op dingen waar ze goed in zijn en laat ze vooral doen wat ze leuk vinden’. Hierbij wordt het concept 'klaslokalen' doorbroken en wordt gewerkt in clusters van 80 leerlingen. Volgens Ed is veranderen vaak nodig en gewenst, maar niet gemakkelijk. Welke competenties heb je nodig als leerkracht en welke als directeur? Vooral samenwerken en betrokkenen vroeg meenemen in het veranderproces is van groot belang. Ook moet een schooldirectie voor voldoende ruimte en vertrouwen zorgen. Ed:

“Loslaten is anders vasthouden.”

Er is veel over onderwijsinnovatie gesproken tijdens het congres. Laten we vooral blijven pionieren en bezig blijven met het verbeteren van ons onderwijs, zodat we bij het volgende Lerarencongres kunnen discussiëren over echte onderwijsvernieuwing in de praktijk. 

Deze tekst heeft een Creative Commons Naamsvermelding-licentie (CC BY) en is gekopieerd van de Kennisland-website. Ga voor de volledige versie met afbeeldingen, streamers en noten naar https://www.kl.nl/nieuws/lerarencongres-800-leraren-leren-van-elkaar/

This text has a Creative Commons Attribution License (CC BY) and has been copied from the Kennisland website. For a full version with images, streamers and notes go to https://www.kl.nl/nieuws/lerarencongres-800-leraren-leren-van-elkaar/